Có nhiều nhà điều hành doanh nghiệp đánh giá CSR (Corporate Social Responsibility) như là trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp và xem đây là những hoạt động tạo thêm áp lực, tốn thời gian và chi phí cho doanh nghiệp.
Trách nhiệm xã hội là gì?
Nhiều doanh nghiệp tại Việt Nam thường quan niệm CSR là các hoạt động từ thiện dành cho người nghèo khó. Thực tế, theo TS. Lê Đăng Doanh, nguyên Viện trưởng Viện Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM), trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp bao gồm trách nhiệm với: Thị trường và người tiêu dùng, bao gồm cả nhà đầu tư, ngân hàng, nhà cung ứng và hợp tác; Người lao động; Cộng đồng trong khu vực và trong xã hội trong nước và thế giới; Môi trường sống.
Có thể nói, mỗi doanh nghiệp khi ra đời đã tạo ra một trách nhiệm xã hội to lớn, đó là việc cùng chung tay đóng góp công sức và tài sản để tạo ra không chỉ việc làm cho chính họ, mà còn cho cả những người khác nữa. Không chỉ sống và làm việc vì cá nhân mình, gia đình mình mà các đơn vị này còn là người tham gia đóng góp làm ra của cải vật chất cho cộng đồng và xã hội.
Vai trò của pháp luật trong việc thúc đẩy doanh nghiệp thực hiện trách nhiệm xã hội
Đối với một số nước phát triển, việc thực hiện trách nhiệm xã hội không chỉ là bảo vệ môi trường, bảo vệ con người như “Quỹ tị nạn của Google” trị giá 4 triệu USD, nhằm hỗ trợ cho những người bị ảnh hưởng nặng nề từ lệnh cấm nhập cư của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Hay Tập đoàn GE (General Electric) là doanh nghiệp đóng vai trò tiên phong trong việc thay đổi sự biến đổi khí hậu toàn cầu bằng việc xây dựng một hệ thống giao thông mới tại Mỹ giúp giảm lượng CO2 và xăng dầu được sử dụng. Một số công ty châu Âu, việc thực hiện trách nhiệm xã hội còn vượt ngoài những gì pháp luật quy định. Khi đầu tư vào Việt Nam các công ty như Unilever, Electric, Siemens,… còn thực hiện tiết kiệm nguồn lực và giảm thiểu phế thải trong quá trình sản xuất, tạo ra nhiều sản phẩm tiên tiến thân thiện với môi trường.
Trong khi trong nước, chúng ta không đếm hết được những công ty xả nước thải bẩn ra môi trường như Formosa, bao nhiêu công ty dược nhập lậu thuốc, bao nhiêu cơ sở kinh doanh đưa thịt bốc mùi ra thị trường…. Trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp Việt Nam còn rất yếu kém. Sức mạnh của lợi nhuận đã làm mờ mắt những doanh nhân này, vô trách nhiệm bằng cách che dấu những hành vi phạm pháp của mình. Qua đây ta có thể thấy vai trò của trách nhiệm xã hội là rất to lớn. Bên cạnh đó việc xây dựng hệ thống pháp luật chặt chẽ là rất quan trọng. Chính phủ cần phải đưa ra những quy định, chế tài xử phạt và thực hiện thật nghiêm khắc đối với những hành vi vi phạm. Đưa các các tiêu chuẩn về đạo đức thành tiêu chuẩn pháp luật để thực hiện trách nhiệm xã hội của các các nhân nói riêng và doanh nghiệp nói chung để hạn chế những hành vi gây hại cho cộng đồng.
Nói tóm lại, trách nhiệm xã hội là yếu tố cấu thành quan trọng trong sự phát triển bền vững của doanh nghiệp, thì nó còn là yếu tố cấu thành quan trọng đạo đức kinh doanh của doanh nghiệp, là yếu tố ảnh hưởng đến văn hoá doanh nghiệp. Bên cạnh đó, Chính Phủ và Nhà Nước cũng cần phải có những điều luật, quy định để răn đe những hành vi vi phạm pháp luật, gây ảnh hưởng xấu đến con người và môi trường.